التخطي إلى المحتوى الرئيسي

ئیتالیۆ کالڤینۆ دەربارەی فۆتۆگرافی


ئیالیۆ کالڤینۆ

ئامادەکردن و وەرگێڕان: هەژار عوسمان


''پێویستیمان بە هەقیقەتێکی پشتڕاستکراوە و ئەزموونێکی سەلمێنراو بەهۆی فۆتۆگرافەوە جوانیناسییەکی مەسرەفگەراییانەیە کە ئێستا هەمووان خوویان پێوە گرتووە.''
سوزان سۆنتاگ لە کتێبە بەناوبانگەکەیدا ''دەربارەی فۆتۆگرافی'' لە ساڵی ١٩٧٧ و لە بارەی فۆتۆگرافییەوە ئەمە دەنووسێت کە تا ئێستاش ئەو کتێبەی وەک میراتێکی کەلتووریی گرنگ و بە بایەخ وێنا دەکرێت. بەڵام حەوت ساڵ پێشتر، ئیتالیۆ کالڤینۆی وتارنووس و چیرۆکنووس و ڕۆماننووسی ئیتالیایی دەربارەی هەمان چەمک، دەربارەی فۆتۆگرافی، لە کورتە چیرۆکێکی ناو کۆمەڵە چیرۆکی ''عەشقە سەختەکان'' و لە ساڵی ١٩٧٠دا، لەسەر زاری فۆتۆگرافەری ناو چیرۆکەکەی - ئەنتۆنیۆ- دەنووسێت:

''هێڵی نێوان ئەو هەقیقەتەی کە وێنەی دەگیرێت چونکە وا دیارە جوانە بەلامانەوە و ئەو هەقیقەتەی کە وا دیارە جوانە لەبەر ئەوەی وێنەی گیراوە زۆر باریکە... ئەو خولەکەی تێیدا دەڵێیت ''ئاهـ، چەندە جوانە! دەبێت وێنەی بگرین!'' ئەو خولەکەیە کە لە دیدی ئەو کەسەوە نزیکیت کە پێی وایە ئەگەر شتەکان وێنەیان نەگیرێت ئەوا ون دەبن و لەناو دەچن، وەک ئەوەی هەرگیز بوونیان نەبووبێت، هەر لەبەر خاتری ئەوەی ئەو شتە بژی، دەبێ هێندەی بتوانیت وێنە بگریت، هەروەها دەبێت وا دابنێیت کە هەموو چرکەساتەکانی ژیانت قابیلی فۆتۆگرافن و دەکرێت وێنەیان لێ هەڵ بگیرێت. هێڵی یەکەم بەرەو گەمژەیی دەمانبا؛ دووەمیش بەرەو شێتی!''

لەجێیەکی دیکەی چیرۆکەکەدا هاتووە:
''هەقیقەتی وێنەگیراو بێ سێ و دوو بەشداری دەکات لە نۆستالژیای کاراکتەردا، بەشداری دەکات لە شادی فڕیو بەسەر باڵەکانی زەمەنەوە، تەنانەت گەر وێنەکە ڕۆژێکیش پێش دوێنێ وێنە گیرابێت. هەروەها ئەو ژیانەی تێیدا دەژیت تا وێنەی بگریت، پێشتریش هەر لە سەرەتاوە، جۆرێک لە بیرخەرەوەی ژیان خۆی بووە.''

المشاركات الشائعة من هذه المدونة

ناتوانیت هەڵەبژاری لاپەڕەی بەتاڵ بکەیت

ڕۆتیناتی ڕۆژانەی نووسەرە گەورەکان     وەرگێڕان و ئامادەکردن: هەژار عوسمان ئێمە زۆر جاران وای دەخەمڵێنین کە شتە گەورەکان ئەو کەسانە ئەنجامی دەدەن کە بەهرەی سروشتی و توانا و ژیرییان وەکوو ڕەحمەت بەسەردا ڕژاوە. بەڵام چەند شتی گەورەیش لەلایەن کەسانێکەوە ئەنجام دراون کە بە تەواوی درکیان بە وزەی شاراوەی ناو خۆیان نەکردووە؟ وا بیر دەکەمەوە زۆربەمان، بە خۆیشمەوە، دەتوانین زۆر شتی گەورەترین لەوەی تا ئێستا کردوومانە بیکەین- باشترین ئیشەکانی ئێمە دەکرێ هێشتا لە ناوەوەماندا بن. کەوایە چۆن دەتوانیت ئەو وزە و پۆتێنشڵە لە خۆت دەربێنیت و لەگەڵ جیهاندا بەشی بکەیت؟ ڕەنگە باشترین ڕێگە باشترکردنی ڕۆتیناتی ڕۆژانە بێ. وەک نموونە با سەیرێکی ڕۆتیناتی ڕۆژانەی نووسەرە بەناوبانگەکان بکەین؛ ئەوانەی مردوون و ئەوانەیشی کە هێشتاکە دەژین. هاروکی موراکامی هاروکی موراکامی: ''دووبارەکردنەوە بۆ خۆی دەبێتە شتێکی گرنگ.'' لە چاوپێکەوتنێکی ساڵی ٢٠١٤ـدا، موراکامی باسی خووە جەستەیی و ئەقڵییەکانی خۆی دەکا: کاتێک خەریکی نووسینی ڕۆمانێکم، لە سەعات چواری بەیانی لە خەو هەڵدەستم و پێنج تا ...

ئاوێنە بچووکەکانی دۆستۆیڤسکی

ڤاسیلی پیرۆڤ، پۆرترێتی فیۆدۆر دۆستۆیڤسکی، ١٨٧٢ ئامادەکردن و وەرگێڕان: هەژار عوسمان لە ٢٠٠ ساڵی ڕابردوودا کەم کەس هەن بارتەقای تێگەیشتی دۆستۆیڤسکی لە سرووشتی و دۆخی کەوتنی مرۆڤ تێگەیشتبێتن. توانا سەیروسەمەرەکەی ئەو لە شیتەڵکردنی پاتۆلۆژیی بکوژێک [ڕاسکۆلینکۆف] یانیش دەروونی پڕکەیفی جووتیارێکی ئاسوودەی ڕووسیا بۆ ماوەی زیاتر لە سەتە و نیوێکە بوونەتە سەرچاوەی ئیلهامی نەوە دوای نەوەی نووسەران و بیرمەندانی جیهان، تەنانەت دەروونناسەکانیش. دەنگ و دیدگا پێغەمبەرانەکەی وای کردووە نووسەرێکی مەزنی وەک '' ئی. ئێم. فۆڕستەر '' بڵێ: ''دۆستۆیڤسکی پێغەمبەری ئەدەبە و ڕۆمانەکانی ئادگاری پێغەمبەرانەیان هەیە.'' لەم بابەتەدا ئاوێنەی باڵانوێن و گەورە و یەکپارچەی دۆستۆیڤسکی مان کردووە بە چەند پارچەیە یان چەند ئاوێنەیەکی بچووکەوە: ئاوێنەی لاوێک لە سەربازگەدا ساڵی ١٨٣٧، ئەو ساڵەی دایکی بە نەخۆشیی سیل مرد، فیۆدۆر ی لاو نێردرا بۆ دامەزراوەی ئەندازیاریی سەربازی لە سانت پێترسبێرگ . خولقوخووە هونەرمەندانەکەی و جەستە قەڵەو و قورسەکەی بە جۆرێ داماویان کردبو...

کوردەکان گەڕاونەتەوە ئەو شوێنەی لێیەوە دەستیان پێکرد

یووست هیڵتەرمان * وەرگێڕانی لە ئینگلیزییەوە: هەژار عوسمان لە ڕاگەیێندراوێکی تەلەڤزیۆنیدا، شەوی ٢٩ی ئۆکتۆبەر، سەرۆکی هەرێمی کوردستانی عێراق، مەسعوود بارزانی، دەستبەرداربوونی لە پۆستەکەی ڕاگەیاند. ئەوەی ناڕوون بوو ئەوە بوو داخۆ بارزانی، کوڕی گەورە دامەزرێنەری بزووتنەوەی نەتەوەییی کوردی، موستەفا بارزانی، وەک سەرۆک بە شکڵ و فۆڕمێکی دیکە دەستبەکار دەبێتەوە یان نا، بەڵام ئەوەی ڕوون بوو ئەوە بوو ڕاگەیێندراوەکەی بەشێک نەبوو لە پلانێکی زیرەکانە و دووربینانە. بە پێچەوانەی ئەوەوە، ڕاگەیێندراوەکە دوایین ئاکامی نەخوازراوی ڕیفراندۆمی سەربەخۆیی کوردستان - ئاواتێکی لەمێژینە - بوو لە ٢٥ی سێپتەمبەر. بەڵام ڕیفراندۆمەکە تووشی چەندان بەرهەڵستی سەخت بووەوە نەک تەنها لەلایەن حکوومەتی فیدراڵی بەغدا و دراوسێیەکان و تورکیا و ئێران، بەڵکوو ئەمەریکا و یەکێتیی ئەورووپایش. لە ١٦ی ئۆکتۆبەردا، هێزە عێراقییەکان و میلیشیا شیعە فەرمانبەردارەکانی ئێران شاری کەرکووک و کێڵگە نەوتییەکانیان لە کوردەکان سەندەوە و گرتنیانەوە. گرتنەوەکە ڕێککەوتنێکی بێ خوێنڕژان بوو، خەتاکە دەخرێتە ئەستۆی ڕێککەوتنی نێوان عەبادی و لا...